Wat is de buxusmot?
De buxusmot (Cydalima perspectalis) komt oorspronkelijk uit Japen, Zuid- Korea en China. De Nederlandse naam van de buxusmot is ontstaan door het voedsel wat rups eet, de buxus. In veel tuinen is wel een buxusplant gepoot waardoor er voldoende voedsel voor de rupsen is. Omdat de buxusmot weinig natuurlijke vijanden heeft kan de mot zich snel uitbreiden. Als er voldoende vijanden zouden zijn dan kon de mot niet uitgroeien tot een plaag.
De buxusrupsen leven op diverse buxussoorten. In het voorjaar worden de rupsen actief en eten ze de blaadjes op. De rupsen staan bekend om hun vraatzucht en dat is dan ook meteen een deel van de oplossing omdat de dieren hun eigen voedselbron opeten zullen ze vanzelf ook weer afnemen. De kleur van de rups is groen en hij heeft dikke zwarten en dunne witte strepen over de lengte van het lijf. De rupsen zijn maar 2 millimeter groot. De rupsen verpoppen en in april of mei zijn de vlinders te zien. De vlinders leven maar 8 dagen maar in die dagen leggen ze veel eitjes groepsgewijs van 10 tot 20 eitjes op een blaadje van de struiken. Als deze uitkomen dan zijn er in het najaar nog meer vlinders dan er in het voorjaar waren. De vlinders zijn nachtvlinders maar soms zijn ze overdag ook zichtbaar.
Hoe is de buxusmot bij ons gekomen?
De mot is waarschijnlijk overgekomen naar Duitsland met een import van uit Azië. De mot komt van origine niet voor in Nederland maar is dus door menselijk toedoen naar ons toegekomen. Vermoedelijk was dit in het jaar 2007, in dat jaar is de mot ook in Nederland gezien. Door de jaren heen heeft de mot zich uitgebreid over heel Nederland. De mot heeft zichzelf aangepast en kan zich hier vestigen, voortplanten en zo ook uitbreiden.
Natuurlijke vijanden van de buxusmot
Toch zal de natuur inspelen op de ontstane situatie en zullen dieren zich aanpassen en wel de mot gaan eten. Zo zal de natuur zichzelf reguleren. Inmiddels hebben kauwen, eksters en koolmezen de rupsen en poppen ontdekt. Als deze dieren de rupsen structureel zullen gaan eten dan zal de plaag van de buxusmot snel afnemen. De mot zal nooit helemaal meer verdwijnen maar door de natuurlijke vijanden zullen er de komende jaren wel veel minder zijn.
Wat kan je doen om de buxusmot te bestrijden?
Er zijn mensen die de aangevreten buxus snoeien en weer opnieuw laten uitlopen. Maar de buxus is dan wel danig aangetast en verzwakt. Een nieuwe aanval van de rupsen zal de buxus slecht overleven.
Inmiddels zijn er heel wat (biologische) gifmiddelen te koop. Er is alleen een groot nadeel van het gebruik van gif. Het dood namelijk ook alle andere dieren, zoals muggen, bijen, lieveheerbeestjes en vlinders. Door biologisch gif gaan ook alle andere rupsen, dus ook die van vlinders. Het zal dus meer kapot maken dan je lief is in de tuin.
Omdat er steeds meer natuurlijke vijanden komen zoals de koolmees is het gebruik van gif ook schadelijk voor hun jongen. De koolmees voert als een van de eerste vogels de mot aan zijn jongen. Als deze bespoten zijn met gif, kan dit dodelijk zijn. Daardoor zullen de natuurlijke vijanden ook weer verdwijnen en kan de plaag weer uitbreiden.
Wat kan je dan wel doen?
Voordat je tijd en moeite gaat steken in het onderhoud van de buxus is het goed om uit te zoeken of de plant wel gezond is. Want een zwakker plant die aangevallen wordt door de buxusmot zal niet overleven alle goede zorg en aandacht ten spijt.
De eerste optie die je kan overwegen is om met de hand alle rupsen en poppen te verwijderen. Dit is tijdrovende klus en zal wel systematisch moeten gebeuren. Het is veel werk maar wel een effectieve methode. Naast het weghalen van alle poppen en rupsen zullen ook alle aangetaste delen van de plant weggeknipt en vernietigd moeten worden.
Er zijn ook speciale vallen daarin zit een speciale geurstof van de vrouwtjes die de mannetjes van de mot aantrekt. De mannetjes vliegen dan in de val en komen er niet meer uit.
Als je buxushaag zo aangetast is door de mot dan kan je er ook voor kiezen om de buxus te vervangen door een andere plantenhaag. Een andere optie is de Liguster, deze haag bloeit in de zomer wat de vlinders en andere insecten ten goede komt. Andere goede vervangers zijn de kamperfoelie, inheemse vogelkers (prunus) of hulstachtigen.
Frans